Im dłuższy skład tajemniczych substancji w paście do zębów, tym skuteczniejsze działanie? Wręcz przeciwnie! Niektóre związki chemiczne lub aromaty takie jak mięta lub eukaliptus mogą zamiast totalnego odświeżenia, zafundować Ci reakcję alergiczną: popękane kąciki ust, owrzodzenia i obrzęk jamy ustnej - to tylko niektóre z możliwych konsekwencji.
Jeśli pękają Ci kąciki ust, to może być alergia!
Podejrzane objawy w jamie ustnej, podrażnienia, plamki, obrzęk - objawy schorzenia jamy ustnej? Z pewnością, ale takie symptomy mogą też sygnalizować… alergię na pastę do zębów. Uczulać może nas prawie wszystko, nie inaczej jest z pastą. Niestety, większość z przypadków uczulenia na pastę do zębów jest źle rozpoznana lub w ogóle niewykryta. Jak rozpoznać dolegliwość?
Jednym z pierwszych objawów alergii są zaczerwienione kąciki ust. Kolejne symptomy świadczące o uczuleniu to m.in. suche, spierzchnięte wargi, swędzenie skóry wokół ust, wydzielina ropna sącząca się z kącików. Mogą to być także zmiany i owrzodzenia na błonach śluzowych jamy ustnej np. na dziąsłach lub wewnętrznej stronie policzków, a także spuchnięty, obrzęknięty język. Symptomy najczęściej pojawiają się zaraz po użyciu lub kilka godzin po szczotkowaniu - mówi lek. stom. Dorota Stankowska, autorka poradnika "Bądź bystry u dentysty".
To tylko niektóre z objawów, które mogą wystąpić. - Błony śluzowe jamy ustnej są bardzo czułą tkanką, wrażliwą na wszelkie czynniki zewnętrzne. Dlatego też alergia może przełożyć się na stan dziąseł - obrzęk, nadwrażliwość na dotyk i zmiany temperatury. Jeśli zaobserwujemy u siebie takie symptomy, należy odłożyć pastę, której używamy i zgłosić się do stomatologa, który dokona rzetelnej diagnozy - wyjaśnia ekspert.
Szczególnie wrażliwą grupą na niektóre alergizujące składniki pasty są dzieci, u których mimowolne połykanie pasty w trakcie szczotkowania może doprowadzić do problemów żołądkowo-jelitowych, nudności i wymiotów.
Reakcja alergiczna może być podobna jak przy innych typach uczulenia, czyli: pokrzywka poza jamą ustną migrująca w dół, najpierw na policzkach, brodzie, potem szyi i dłoniach, świąd skóry, przekrwienie i łzawienie oczu. W najbardziej skrajnych przypadkach alergia na składnik pasty do zębów może mieć ostry przebieg pod postacią problemów z oddychaniem czy wstrząsu anafilaktycznego, nadwrażliwości na konkretny alergen, która bezpośrednio zagraża życiu.
Alergizować może m.in. fluor, który zazwyczaj ma dobroczynne działanie na zęby. Istnieje jednak grupa osób uczulonych na ten właśnie składnik. U tych osób mogą się pojawić bolesne owrzodzenia jamy ustnej, tzw. okołoustne zapalenie skóry, czyli rumień, czerwone, bolesne grudki i łuszczące się wykwity skórne naokoło ust, które można pomylić ze zmianami trądzikowymi. To, co jednym służy, niektórym może zaszkodzić, tak też jest z fluorem.
Skąd się bierze alergia na pastę do zębów?
Według naukowców najczęstszą przyczyną alergii pasty do zębów są środki zapachowe, ale także dodatki zapachowe oraz barwniki. Udowodniło to m.in. badanie na łamach "Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology".
Jednym z najpowszechniej występujących alergizujących składników jest kokamidopropylobetaina (CAPB), dzięki której pasta się pieni oraz laurylosiarczan sodu (SLS), związek chemiczny, który działa m.in. jak detergent oraz przeciwbakteryjnie. Mogą mieć one działanie podrażniające jamę ustną - mówi dr Stankowska.
Uczulają również substancje smakowe, zwłaszcza cynamon oraz mięta, ale także pokrzywa i rumianek. Olejki eteryczne oraz aromaty w produktach do higieny jamy ustnej to częsty powód reakcji alergicznych. Reakcję uczuleniową mogą powodować np. olejki mięty pieprzowej, drzewa herbacianego, ylang ylang - dodaje ekspert.
Na liście alergenów znajduje się także glikol propylenowy, który co prawda poprawia konsystencję pasty, zagęszcza ją, ale jednocześnie może nam zaszkodzić, gdy zostanie mimowolnie spożyty, a także parabeny o działaniu bakteriobójczym. Jeśli jesteśmy uczuleni na pyłki kwiatowe, warto sprawdzić czy używana przez nas pasta nie ma w składzie produktów pochodzenia pszczelego np. pierzgi.
Mam uczulenie na pastę do zębów - co robić?
Jak się okazuje z alergią można skutecznie walczyć i to w wyjątkowo prosty sposób. Wystarczy wykonać test alergiczny, dzięki któremu dowiemy się na jaki składnik mamy uczulenie. Równie istotna jest wizyta u stomatologa, który dokona przeglądu jamy ustnej i wykluczy inne, prawdopodobne przyczyny niepokojących objawów. - Oko laika może pomylić łagodne, przemijające zmiany takie jak afta z objawem alergii, która niewykryta, może nam dokuczać latami. To samo dotyczy infekcji, stanów zapalnych dziąseł czy zakażeń drożdżakami, które również mogą dawać objawy podobne do alergii na pastę do zębów - wyjaśnia stomatolog.
Trzecim krokiem w celu wyeliminowania ryzyka alergii powinna być zmiana pasty. Najlepiej unikać past o intensywnych aromatach i zapachach, szczególnie jeśli zawierają składniki Sodium Laurel Sulfate (SLES, laurylosiarczan sodu), benzoesan sodu czy glikol propylenowy (Propylene Glycol), a także past o działaniu wybielającym - te często zawierają środki ścierne. Warto odłożyć te z dodatkiem fluoru, bo choć generalnie jest korzystny dla szkliwa i chroni przed próchnicą, to w przypadku nadwrażliwości na fluor, spowoduje więcej szkód niż pożytku.
Jeśli podejrzewamy u siebie uczulenie na pastę do zębów, unikajmy, a najlepiej całkowicie zrezygnujmy z past z zawartością dodatkowych aromatów np. mięty. Nie jest powiedziane, że im więcej składników, tym lepiej. Wybierajmy te o możliwie krótkim składzie. Alternatywą dla alergików będą tutaj pasty naturalne, ale niekoniecznie z ziołami, bo te także mogą uczulać lub te przeznaczone dla pacjentów z problemem nadwrażliwości, które mają "łagodniejszy" dla organizmu skład. Kierujmy się więc tym, jak nasza jama ustna reaguje na daną pastę, czy jest odpowiednio dobrana, nie podrażnia, nie uczula. Testy alergiczne z pewnością ułatwią nam taki wybór. Wybierajmy pastę z xylitolem, który zmieni pH naszej jamy ustnej na zasadowe, więc bakterie będą miały utrudnione zadanie oraz pasty bez środków ściernych, aby nie uszkodzić szkliwa - doradza dr Stankowska.
Nasze nawyki też nie są bez znaczenia. Znaczenie może mieć choćby odpowiednie postępowanie podczas rutynowego szczotkowania zębów: to, czy dokładnie płuczemy jamę ustną, nie połykamy pasty, używamy miękkiej szczoteczki i nie szczotkujemy zębów zbyt mocno, nie pozostawiamy resztek pasty do zębów na ustach i twarzy, nie używamy mocnych, alkoholowych płynów do płukania ust, smakowych nici dentystycznych czy nawet gum do życia, które także mogą dodatkowo podrażniać naszą jamę ustną.
