Percepcja czasu, przestrzeni i innych osób określa naszą sprawność umysłową w zakresie orientacji. Europejscy naukowcy znaleźli nowe dowody potwierdzające rolę orientacji w zaburzeniach neuropsychiatrycznych.
Neurologiczne i psychiatryczne badania stanu psychicznego w dużej mierze opierają się na określaniu naszej orientacji w przestrzeni, czasie i w stosunku do innych osób. Chociaż dezorientacja może być głównym objawem kilku zaburzeń neuropsychiatrycznych, w tym amnezji i choroby Alzheimera, jej rola w psychopatologii tych chorób nie jest znana.
Orientacja prawie w ogóle nie była przedmiotem badań neurologicznych. Głównym celem finansowanego ze środków UE projektu ORIENTATION (Orientation and disorientation in health and disease) było zbadanie funkcji orientacji umysłowej, która zasadniczo odpowiada za postrzeganie siebie w odniesieniu do przestrzeni (miejsca), czasu (zdarzeń) oraz innych osób (ludzi) w zaburzeniach neuropsychiatrycznych.
Badacze wykorzystali technikę funkcjonalnego obrazowania rezonansu magnetycznego (fMRI) wysokiej gęstości (7T) w celu wykrycia aktywności związanej z orientacją w niektórych częściach mózgu u poszczególnych pacjentów. Określili również rolę orientacji w 22 zaburzeniach neuropsychiatrycznych i sklasyfikowali podgrupy orientacji dla różnych zaburzeń.
W celu lepszego określenia roli pamięci w orientacji naukowcy opracowali metodę krótkiego funkcjonalnego obrazowania rezonansu magnetycznego do oceny sieci pamięci u pacjentów z ostrą amnezją. Wyniki tych badań wykazały, że sieć pamięci hipokampa jest zaburzona w przypadku przejściowej amnezji. Ten stan charakteryzuje się tymczasową dezorientacją bez utraty tożsamości lub orientacji przestrzennej i osobistej.
Aby wyjaśnić wpływ hipokampa na orientację, naukowcy rejestrowali aktywność wewnątrzczaszkową u pacjentów poddawanych zabiegom chirurgicznym w celu leczenia padaczki. Odkryli, że kora jest wykorzystywana w procesach związanych z orientacją, a hipokamp jest aktywowany później w celu zapamiętywania wydarzeń.
Odkrycie systemu orientacji umysłowej w przestrzeni, czasie i względem osób otwiera nowe możliwości w zakresie oceny klinicznej zaburzeń neuropsychiatrycznych. Narzędzia opracowane w ramach badania ORIENTATION powinny pomóc w stratyfikacji pacjentów z amnezją, ocenie deficytów sensorycznych w odniesieniu do orientacji, a także w przyspieszeniu oceny neuropsychologicznej pacjentów z chorobą Alzheimera.