Na raka płuc według danych WHO umiera rocznie około 1,4 mln ludzi. To jeden z nowotworów o najwyższej śmiertelności w Polsce, zarówno wśród mężczyzn, jak i – od niedawna – wśród kobiet. Jak wesprzeć chorych w walce o jakość życia w trakcie choroby nowotworowej i po jej przebyciu? Cenne wnioski dla służby zdrowia przynoszą badania z wrocławskiego wydziału Uniwersytetu SWPS.
Psycholog zdrowia z wrocławskiego wydziału Uniwersytetu SWPS - dr Izabela Pawłowska przebadała 112 osób z diagnozą raka płuc w trzech odstępach czasu: kilka dni po zabiegu, miesiąc po i cztery miesiące po operacji usunięciu guza. Autorka w różnych okresach sprawdzała u pacjentów poziom poczucia własnej skuteczności, percepcję objawów towarzyszących chorobie, wybór rodzaju strategii radzenia sobie ze stresem, poziom odczuwanego stresu i subiektywnie ocenianej jakości życia. Analizowała również, czy z jakością ich życia było związane u nich dostrzeganie nowych możliwości, poczucie osobistej siły czy wdzięczności za życie oraz zmiana relacji z innymi osobami.
Badanie wykazuje, że na poczucie jakości życia w chorobie nowotworowej wpływa przekonanie o kontroli osobistej i przekonanie o tym, że pacjent może kontrolować przebieg terapii.
Poziom jakości życia zwiększa się, kiedy pacjent ma przekonanie, że leczenie może przynieść pozytywny skutek i że lekarze należycie kierują leczeniem. To poczucie wpływa na lepszą jakość życia w chorobie, zarówno w aspekcie fizycznym, emocjonalnym, społecznym, jak i symptomatycznym, w tym symptomów specyficznych dla raka płuc - mówi dr Izabela Pawłowska, autorka badania.
Uzyskane wyniki dają praktyczne wskazówki lekarzom, psychoterapeutom i rodzinom osób chorujących na raka płuc. Aby ulżyć pacjentom w procesie leczenia guza płuc, należy zwrócić uwagę na zwiększanie poczucia kontroli nad życiem i zmianę poznawczego nastawienia do choroby, w czym pacjentom mogą pomoc psychoterapeuci. Rodzina powinna wzmacniać wewnętrzne zasoby, tj. siłę psychiczną, optymizm czy elastyczne podejście do doświadczeń.
Psycholog zaznacza, że ważne jest edukowanie w zakresie strategii radzenia sobie z problemem, aby pacjent miał świadomość, że może korzystać z różnych strategii, w zależności od tego, jakie są wymagania sytuacji. - Są dwa rodzaje strategii: bierne radzenie sobie z problemem, np. poprzez regulowanie emocji (np. używanie alkoholu), zaprzeczanie chorobie, lub aktywne. Rodzina i znajomi pacjenta powinni zachęcać go do aktywnych strategii takich jak czytanie literatury specjalistycznej, poszukiwanie kontaktów wśród lekarzy i grup wsparcia, otwarte mówienie o problemach - dodaje dr Pawłowska.
Wykryłyśmy jeszcze jedną niezwykle ważną zależność - mówi prof. Aleksandra Łuszczyńska, która brała udział w projekcie badawczym. - Pacjenci, którzy byli przekonani, że są w stanie skutecznie radzić sobie z własnymi emocjami i z bólem w miesiącu po operacji raka płuc mieli lepszą jakość życia w cztery miesiące po zabiegu. Przede wszystkim tacy pacjenci skarżyli się na mniej symptomów choroby i mieli lepsze samopoczucie fizyczne - dodaje prof. Łuszczyńska.
Badanie zostało przeprowadzone w ramach pracy doktorskiej pt. "Jakość życia wśród osób z rakiem płuc i jej psychospołeczne determinaty: badanie podłużne w okresie czterech miesięcy po resekcji guza" pod opieką naukową prof. Aleksandry Łuszczyńskiej, obronionej w 2015 r. we wrocławskim wydziale Uniwersytetu SWPS.
Źródło: www.centrumprasowe.swps.pl
