Jest to postępująca choroba zwyrodnieniowa mięśni, która wynika z braku
białka dystrofiny. Brak dystrofiny prowadzi do stanów zapalnych i
zastępowania tkanki mięśniowej tkanką włóknistą.
Możliwa jest diagnoza prenatalna, lecz mimo to częstość występowania
tej dystrofii wynosi 1 na 5000 urodzeń, ponieważ pojawiają się coraz to
nowe mutacje w genie dystrofiny. Jest to jeden z największych poznanych
genów, obejmujący 79 różnych obszarów kodujących białko, nazywanych
egzonami. Mutacja w jednym z egzonów zaburza składanie transkryptu genu
jako całości i wytwarzanie funkcjonalnego białka.
W przypadku dystrofii mięśniowej Beckera mutacje wywołujące
dystrofię mięśniową Duchenne'a skutkują skróceniem dystrofiny, lecz nie
traci ona swoich funkcji, dzięki czemu większość pacjentów nie traci
zdolności chodzenia a ich długość życia nie jest skrócona. Jest tak
ponieważ mimo braku pewnych egzonów pozostałe fragmenty białka mogą się
połączyć w całość.
Na podstawie tej obserwacji naukowcy opracowali metodę, dzięki
której komórkowa maszyneria pomija egzony, w których doszło do mutacji.
Stosują w tym celu oligonukleotydy antysensowne jako łaty molekularne,
aby uzyskiwać krótsze warianty dystrofiny.
Wcześniejsze prace członków finansowanego przez UE konsorcjum
SKIP-NMD
z powodzeniem wykazały skuteczność terapeutyczną pomijania egzonu 51 w
badaniach klinicznych na chłopcach z dystrofią mięśniową Duchenne'a.
Projekt SKIP-NMD ma za zadanie objąć tymi badaniami inne dzieci z tą
chorobą i wywołać pomijanie egzonu 53.
Po określeniu optymalnej sekwencji antysensownego oligonukleotydu
naukowcy przeprowadzili badania toksykologiczne i farmakologiczne, aby
przygotować się do badania klinicznego. Wytworzono cząsteczki
oligonukleotydów antysensownych zgodnie z dobrą praktyką produkcji i
złożono protokoły badań klinicznych do autoryzacji. Podczas badania
zostaną również zwalidowane nowe kryteria oceny wyników i określona
użyteczność obrazowania mięśni metodą rezonansu magnetycznego i
spektroskopii a także badania poziomu biomarkerów w osoczu, jako metod
monitorowania skuteczności leczenia.
Wprawdzie terapia oligonukleotydami antysensownymi nie usunie źródła
problemu i będzie ona musiała być prowadzona w regularnych odstępach
przez całe życie pacjenta, jednak jest nadzieja, że będzie ona
skutkowała ograniczeniem uszkodzeń mięśni i spowolnieniem postępów
choroby. Oczekuje się, że badanie kliniczne SKIP-NMD dostarczy nowych
danych o skuteczności tych innowacyjnych leków na bazie RNA i
użyteczności nieinwazyjnych metod oceny progresji choroby.
