Chociaż 73% Polaków przyznaje, że spośród wszystkich zmysłów najbardziej obawia się utraty wzroku, to aż 84% nigdy nie badała wzroku w kierunku jaskry1 , która jest wiodącą przyczyną nieodwracalnej utraty wzroku na całym świecie – wynika z badania opinii przeprowadzonego przez PBS na zlecenie firmy Alcon z okazji Światowego Tygodnia Jaskry.
Badanie pokazało też jak niewielka jest w polskim społeczeństwie wiedza na temat zagrożeń związanych z jaskrą - tylko 37% Polaków jest świadomych, że jaskra grozi ślepotą, a zaledwie 7% wie coś więcej o przebiegu choroby - m.in. o tym, że przyczynia się ona do uszkodzenia nerwu wzrokowego i zwężenia pola widzenia.
Rezultaty tej niewiedzy i lekceważenia zagrożenia jaskrą są zatrważające. Szacuje się, że połowa osób chorujących na jaskrę nie zdaje sobie sprawy z choroby. Innymi słowy - niepostrzeżenie powoli traci wzrok. Przyczyna wystąpienia jaskry jest nieznana, a choroba jest nieuleczalna. Mimo że nie można przywrócić utraconego wzroku, wczesne rozpoznanie i właściwe leczenie mogą potencjalnie opóźnić jej postęp. - mówi prof. Marta Misiuk-Hojło, Przewodnicząca Sekcji Jaskry Polskiego Towarzystw Okulistycznego -
Dlatego tak ważne jest, aby każdy pacjent powyżej 45 roku życia został skierowany przez lekarza pierwszego kontaktu do okulisty na badania profilaktyczne w kierunku jaskry. Badanie to powinno być powtarzane co najmniej raz na dwa lata.
Jaskra - cicha złodziejka wzroku
Jaskra to grupa chorób oczu prowadzących do postępującego uszkodzenia nerwu wzrokowego. Zdrowy nerw wzrokowy jest niezbędny do przewodzenia informacji z oka do mózgu. Jaskra może spowodować stopniową, nieodwracalną utratę wzroku i ostatecznie ślepotę. Dokładna przyczyna jaskry pozostaje nieznana.
Jaskrę nazywa się "cichym złodziejem wzroku", ponieważ może postępować bez zauważalnych objawów. Pierwszym objawem jest powolna utrata widzenia bocznego (czyli peryferyjnego), które może być niezauważalne do momentu znacznej utraty wzroku. Zanim chory się spostrzeże, utrata wzroku może wynieść 40%,14 zatem kluczowe znaczenie dla wczesnego rozpoznania i leczenia ma regularne badanie wzroku przez lekarza.
Ciśnienie ma kluczowe znaczenie
Jaskra związana jest ze wzrostem ciśnienia płynu wewnątrz oka. Normalna wartość tego ciśnienia określana jest na 15 - 21 mmHg. Jeśli ciśnienie to wzrasta do poziomu między 30 a 40 mmHg ryzyko rozwoju jaskry zwiększa się 40-krotnie. Kluczowym dla rozpoznania jaskry jest więc regularne badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego. Takie badanie powinien przeprowadzać okulista, ponieważ diagnostyka jaskry wymaga specjalistycznej wiedzy.
Leczenie jaskry
Jaskrę można leczyć farmakologicznie, stosując krople do oczu i leki doustne, lub za pomocą zabiegów laserowych, tradycyjnymi metodami chirurgicznymi lub różnymi kombinacjami tych metod. Leczenie musi być kontynuowanie do końca życia pacjenta. Kluczowe znaczenie dla jego skuteczności w powstrzymaniu rozwoju jaskry jest konsekwentne przyjmowanie leków, zgodnie z zaleceniami lekarza.
Czynniki ryzyka
Najważniejsze czynniki ryzyka wystąpienia jaskry to:
- Wiek - zagrożenie jaskrą zwiększa się po 35 roku życia. Natomiast osoby w wieku od 60 roku życia obciążone są sześciokrotnie wyższym ryzykiem rozwoju jaskry.
- Podwyższone ciśnienie w gałce ocznej.
- Dodatni wywiad rodzinny w kierunku jaskry.
- Choroby serca, cukrzyca i wysokie ciśnienie tętnicze.
- Wysoka krótkowzroczność.
